Bài viết được viết bởi BS. Vũ Việt Dũng – Bác sĩ hỗ trợ sinh sản và được tham vấn chuyên môn bởi Bác sĩ CKI. Tăng Đức Cương – Giám đốc chuyên môn Bệnh viện Đông Đô.
Thụ tinh trong ống nghiệm hay còn gọi là IVF là phương pháp được nhiều cặp vợ chồng vô sinh, hiếm muộn lựa chọn để thắp sáng hy vọng có con. So với các các phương pháp hỗ trợ sinh sản khác, IVF có nhiều ưu điểm nổi bật. Thông qua bài viết dưới đây, bạn sẽ hiểu được tại sao phải thụ tinh trong ống nghiệm và có phương pháp chuẩn bị kỹ lưỡng trước khi thực hiện.
Tại sao phải làm thụ tinh trong ống nghiệm?
Theo thống kê của WHO và Bộ Y tế [1], Việt Nam là một trong những quốc gia có tỷ lệ vô sinh cao với hơn 1 triệu cặp vợ chồng, trong đó 50% có độ tuổi dưới 30. Tỷ lệ này có xu hướng gia tăng theo từng năm, chính vì vậy nhu cầu tìm hiểu về các phương pháp hỗ trợ sinh sản ngày càng cao.
Với những cặp đôi được chẩn đoán vô sinh, tùy thuộc vào nguyên nhân và tình trạng cụ thể, các bác sĩ đưa ra phác đồ điều trị phù hợp. Trong đó, thụ tinh trong ống nghiệm IVF là phương pháp hỗ trợ sinh sản hiện đại, có tỉ lệ thành công cao, được nhiều người lựa chọn. Phương pháp này mang lại cơ hội có con cho nhiều cặp vợ chồng và mẹ đơn thân đang gặp vấn đề về sinh sản.
Tỷ lệ thành công cao
Vì sao phải thụ tinh ống nghiệm? IVF được cho là phương pháp hỗ trợ sinh sản có hiệu quả nhất hiện nay. Tỷ lệ thành công của IVF rất cao, dao động từ khoảng 47% đối với các đối tượng dưới 35 tuổi và khoảng 6 – 16% đối với đối tượng trên 42 tuổi [2]. Tỷ lệ này cao hơn rất nhiều so với phương pháp thụ tinh nhân tạo (IUI) – phương pháp này có tỷ lệ thành công chỉ khoảng 8 – 15% ở đối tượng dưới 35 tuổi và 2 – 5% ở đối tượng trên 40 tuổi.[3]
Mang tới cơ hội có con cho trường hợp vô sinh
Tại sao phải thụ tinh trong ống nghiệm? Thụ tinh trong ống nghiệm có tốt không? Với các trường hợp vô sinh , IVF là lựa chọn phù hợp và hiệu quả nhất bởi:
- Sử dụng thuốc hỗ trợ sinh sản: Trong quá trình thực hiện IVF, người phụ nữ sẽ được sử dụng các loại thuốc hỗ trợ sinh sản phù hợp với từng chu kỳ điều trị khác nhau. Các loại thuốc được bác sĩ kê đơn giúp tăng nồng độ hormone trong cơ thể người phụ nữ, kích thích trứng trưởng thành, kiểm soát sự phát triển và giải phóng noãn từ nang trứng, làm tăng cơ hội thụ tinh thành công.[4]
- Cần ít tinh trùng hơn: Việc thụ thai tự nhiên đòi hỏi số lượng tinh trùng cao và có khả năng vận động tốt để di chuyển tiếp cận được tới trứng. Nếu nam giới có tinh trùng yếu, số lượng ít hay hình thái dị dạng, tình trạng vô sinh hiếm muộn sẽ xảy ra. Với phương pháp thụ tinh trong ống nghiệm, vấn đề này được khắc phục. Quy trình thực hiện IVF không đòi hỏi số lượng tinh trùng cao vì đã chọn lọc những tinh trùng tốt nhất và thực hiện thụ tinh trong phòng thí nghiệm, hỗ trợ tinh trùng dễ dàng gặp được trứng và thụ thai thành công. [4]
Lựa chọn được phôi khỏe mạnh nhất
Trước khi tiến hành chuyển phôi từ phòng thí nghiệm vào cơ thể của người phụ nữ, các bác sĩ sẽ tiến hành hàng loạt các phương pháp sàng lọc kỹ lưỡng để đánh giá chất lượng phôi. Bước này nhằm loại bỏ các phôi kém chất lượng, chỉ lựa chọn phôi khỏe nhất. Việc đánh giá và sàng lọc này cho phép sử dụng các phôi có cơ hội sống sót cao nhất, mang lại tỉ lệ mang thai em bé khỏe mạnh. [5]
Phương pháp có tính an toàn cao
Theo bác sĩ Tăng Đức Cương – Đông Đô IVF Center, nguyên nhân tại sao phải thụ tinh trong ống nghiệm cũng tới từ hiệu quả cao, so với các phương pháp hỗ trợ sinh sản khác, quá trình thực hiện thụ tinh trong ống nghiệm tương đối an toàn và hạn chế một số nguy cơ tai biến sản khoa. Cụ thể
- IVF không gây ảnh hưởng đến sức khỏe : Trước khi thực hiện IVF, cả bố và mẹ đều được kiểm tra và điều trị các vấn đề sức khỏe liên quan, đảm bảo điều kiện sức khỏe tốt nhất cho quá trình thụ thai. Toàn bộ quá trình thực hiện từ khám sức khỏe đến, lấy trứng, thụ tinh, chuyển phôi và mang thai đều được giám sát bởi các chuyên gia, bác sĩ.
- Quy trình đảm bảo an toàn: Quá trình lấy trứng, tinh trùng và quá trình chuyển phôi đều được thực hiện đúng kỹ thuật, theo tiêu chuẩn an toàn của Bộ y tế, đảm bảo không đau đớn, không có tác dụng phụ đe dọa đến sức khỏe hay tính mạng của người thực hiện.
- Hạn chế nguy cơ chửa ngoài dạ con: Sau thụ thai, phôi được chuyển trực tiếp vào buồng tử cung, hạn chế các tai biến sản khoa, thường gặp nhất là chửa ngoài dạ con.
Những đối tượng nào nên ưu tiên làm IVF
Thụ tinh trong ống nghiệm IVF là phương pháp hỗ trợ sinh sản thường được chỉ định trong các trường hợp vợ chồng gặp vấn đề về sức khỏe sinh sản. Cụ thể:
Nữ giới gặp vấn đề nghiêm trọng về buồng trứng
Trường hợp nữ giới gặp các vấn đề về sức khỏe sinh sản dưới đây thường được hướng dẫn làm IVF [6]:
- Tắc nghẽn ống dẫn trứng hoặc ống dẫn trứng bị tổn thương khiến trứng khó thụ tinh hoặc phôi không thể di chuyển đến buồng tử cung;
- Rối loạn rụng trứng (trứng rụng không thường xuyên hoặc không có trứng rụng) gây giảm khả năng thụ tinh;
- Lạc nội mạc tử cung (tình trạng mô nội mạc tử cung phát triển bên ngoài buồng tử cung) dẫn tới tổn thương viêm ống dẫn trứng, gây giảm dự trữ buồng trứng, tăng nguy cơ suy buồng trứng;
- Nữ giới bị suy buồng trứng do nhiều nguyên nhân như về tuổi tác, hoá trị, phẫu thuật, hoặc căng thẳng kéo dài…;
- U xơ tử cung lành tính ở thành tử cung gây cản trở quá trình làm tổ của phôi tại buồng tử cung, thường gặp ở phụ nữ khoảng 30 – 40 tuổi;
- Tiền sử triệt sản vĩnh viễn bằng phương pháp cắt hoặc thắt ống dẫn trứng.
Vô sinh nam
Với nam giới, IVF thường được chỉ định cho các trường hợp hiếm muộn, vô sinh do suy giảm số lượng hoặc chức năng của tình trùng với các biểu hiện [6]:
- Số lượng tinh trùng ở dưới mức trung bình;
- Tinh trùng yếu, di động ít, khả năng di động kém;
- Bất thường về kích thước hoặc hình dạng tinh trùng.
Các trường hợp này khiến tinh trùng khó di chuyển gặp trứng hoặc giảm tỷ lệ thụ tinh thành công tạo thành phôi chất lượng. Do đó, nếu phát hiện những biểu hiện vô sinh, nam giới cần đến gặp bác sĩ chuyên khoa để thăm khám và điều trị kịp thời.
Vô sinh không rõ nguyên nhân
Có khoảng 15 – 30% các trường hợp vô sinh không xác định được nguyên nhân. Đây là những trường hợp cặp vợ chồng được xác định vô sinh (không thể mang thai dù quan hệ tình dục thường xuyên, không sử dụng biện pháp tránh thai) nhưng kết quả thăm khám lâm sàng và cận lâm sàng lại bình thường. Với những trường hợp này, IVF được cho là giải pháp hỗ trợ sinh sản tối ưu, có tỉ lệ thành công tương đối cao. [6]
Cặp vợ chồng có nguy cơ sinh con mắc các bệnh di truyền cao
IVF có thể sàng lọc các bệnh di truyền như hội chứng Down, Turner, Thalassemia…. Do đó, những cặp vợ chồng cùng mang đột biến gen thể ẩn (dị hợp) nên lựa chọn thụ tinh trong ống nghiệm để hạn chế tối đa nguy cơ sinh con mắc bệnh bẩm sinh do thừa hưởng gen di truyền thể lặn từ bố mẹ. [6]
Sinh con bằng trứng đông lạnh
Các trường hợp nữ giới đã sử dụng phương pháp đông lạnh trứng và muốn sinh con bằng trứng đã trữ đông có thể làm IVF [6]. Cụ thể:
- Đông lạnh trứng để bảo tồn khả năng sinh sản trong trường hợp bệnh nhân ung thư hoặc các bệnh lý khác cần điều trị bằng xạ trị, hóa trị.
- Nữ giới có tuổi đã đông lạnh trứng trước đó để bảo tồn khả năng sinh sản.
Trường hợp làm IUI thất bại nhiều lần
Nếu bạn đã thực hiện thụ tinh nhân tạo IUI nhiều lần trước đó nhưng không thành công có thể cân nhắc làm IVF để tăng tỷ lệ thành công. Trước khi tiến hành lấy trứng và tinh trùng để thụ tinh trong ống nghiệm, bác sĩ sẽ tiến hành thăm khám để kiểm tra, đánh giá tình trạng sức khỏe, từ đó phát hiện và điều trị các vấn đề sức khỏe sinh sản, nhờ đó mang lại hiệu quả cao hơn, tăng khả năng thành công của IVF.[6]
Tóm lại, thụ tinh trong ống nghiệm là phương pháp hỗ trợ sinh sản phù hợp và hiệu quả với phần lớn các trường hợp vô sinh, hiếm muộn hiện nay. Để biết chính xác bản thân có phù hợp với IVF không, bạn nên đi khám để đánh giá tình trạng sức khỏe sinh sản và có phương pháp điều trị phù hợp.
Những lưu ý khi quyết định làm thụ tinh ống nghiệm
Để quá trình thụ tinh trong ống nghiệm diễn ra thuận lợi và an toàn, bạn cần chuẩn bị kỹ lưỡng về cả tâm lý và kiến thức. Dưới đây là một số kiến thức quan trọng bạn cần lưu ý trước khi quyết định làm IVF:
- Làm thụ tinh trong ống nghiệm có tác hại gì không?
Cho đến nay, chưa có nghiên cứu nào cho thấy IVF mang lại tác hại đối với cơ thể của bố, mẹ và em bé. Sự an toàn đó là một nguyên nhân tại sao phải thụ tinh trong ống nghiệm mà không phải các phương pháp khác. Tuy nhiên, một số trường hợp có thể gặp phản ứng phụ trong quá trình kích trứng như đau bụng, đầy hơi, buồn nôn, căng vú…
Các phản ứng này là hoàn toàn bình thường do sự thay đổi nội tiết đột ngột của cơ thể, sẽ thuyên giảm khi cơ thể trở lại trạng thái bình thường. Bên cạnh đó, các bác sĩ sẽ luôn đồng hành và theo dõi sức khỏe của người mẹ trong suốt quá trình thực hiện để đưa ra hướng xử lý phù hợp và kịp thời.
Tìm hiểu thêm thông tin về các rủi ro khi làm thụ tinh trong ống nghiệm tại bài viết: Làm IVF có hại không?
- Thụ tinh trong ống nghiệm có đau không? Chọc hút trứng có đau không?
Một số người mẹ lo lắng quá trình thực hiện IVF gây đau nhiều, đặc biệt là khi kích trứng, chọc hút trứng và chuyển phôi. Tuy nhiên, trên thực tế, các quá trình diễn ra trong thời gian tương đối ngắn, khoảng 10 – 15 phút, được bác sĩ gây mê tĩnh mạch nên hầu như người mẹ không có bất kỳ cảm giác đau nào.
- Chi phí làm thụ tinh ống nghiệm bao nhiêu?
Tùy thuộc vào từng cơ sở thực hiện, chi phí làm IVF có thể dao động khác nhau. Tại Đông Đô IVF Center, chi phí làm IVF hiện nay khoảng 80 – 100 triệu đồng khác nhau tùy trường hợp cụ thể.
- Thời gian làm IVF mất bao lâu?
Thông thường, quá trình làm IVF mất khoảng 4 – 6 tuần. Thời gian được tính từ thời điểm bắt đầu thực hiện các xét nghiệm tổng quát cho đến khi chuyển phôi thành công vào cơ thể người phụ nữ.
Tìm hiểu thêm: Quá trình làm IVF mất bao lâu?
Hy vọng bài viết trên đây đã giải đáp chi tiết cho thắc mắc “Tại sao phải thụ tinh trong ống nghiệm“. Cho đến nay, IVF là một trong những phương hỗ trợ sinh sản có tỉ lệ thành công cao, giúp hiện thực hóa ước mơ làm cha mẹ của nhiều cặp vợ chồng hiếm muộn và mẹ đơn thân. Để tìm hiểu chi tiết hơn về phương pháp này, bạn có thể liên hệ ngay với hotline bác sĩ của Đông Đô IVF Center 0968 309 488.
