Bài viết được viết bởi BS. Vũ Việt Dũng – Bác sĩ hỗ trợ sinh sản và được tham vấn chuyên môn bởi Bác sĩ CKI. Tăng Đức Cương – Giám đốc chuyên môn Bệnh viện Đông Đô.
Hiện nay, hai phương pháp chính để hỗ trợ sinh sản là thụ tinh nhân tạo (IUI) và thụ tinh trong ống nghiệm (IVF).Cụ thể, thụ tinh nhân tạo lấy tinh trùng từ đâu, như thế nào, bài viết dưới đây sẽ giải đáp chi tiết bởi chuyên gia tại Đông Đô IVF Center.
Trong quá trình làm thụ tinh nhân tạo, mẫu tinh trùng có thể được lấy từ người chồng hoặc sử dụng tinh trùng hiến tặng với một số trường hợp nhất định. Quy trình lấy mẫu tinh trùng được thực hiện theo quy định và hướng dẫn từ bác sĩ.
Lấy mẫu tinh trùng từ người chồng
Theo tư vấn từ bác sĩ Tăng Đức Cương – Giám đốc Đông Đô IVF Center, với các trường hợp thụ tinh nhân tạo thông thường cho các cặp vợ chồng vô sinh, hiếm muộn, quy trình lấy tinh trùng sẽ được tiến hành như sau:
Khám sức khỏe tổng quát: Trước khi thực hiện quy trình, người chồng sẽ được khám sức khỏe tổng quát để đảm bảo sức khoẻ tốt, không có vấn đề nào ảnh hưởng đến quá trình lấy tinh trùng. Trước khi tiến hành lấy tinh dịch, người chồng cần kiêng quan hệ 3 – 5 ngày để đảm bảo chất lượng của tinh trùng.
Chuẩn bị mẫu tinh dịch:
- Ngày lấy mẫu tinh dịch, người nam giới sẽ được phát 1 lọ đựng mẫu chuyên dụng vô trùng không gây độc cho tinh trùng. Ngoài ra, người chồng không nên lấy tinh dịch khi tâm lý quá lo lắng, hoặc đang trong tình trạng mệt mỏi, kiệt sức.
- Quá trình lấy mẫu sẽ diễn ra trong một phòng riêng, đảm bảo sự thoải mái và riêng tư. Người chồng nên lưu ý đặt lọ đựng mẫu ở một nơi sạch sẽ, mở sẵn nắp khi sắp xuất tinh để hạn chế tình trạng làm bẩn hoặc nhiễm khuẩn tinh dịch.
- Ngoài ra, người chồng cũng có thể lấy tinh dịch bằng bao cao su.Tuy nhiên cần lưu ý chọn loại chuyên dụng dành cho việc lấy tinh trùng để đảm bảo chất lượng tinh dịch. Loại bao cao su sử dụng không phải là loại ngừa thai vì tinh trùng sẽ bị chết và bất động rất nhiều.
Các nguyên nhân vô sinh hiếm muộn trừ trường hợp xuất tinh ngược dòng mới làm thụ tinh nhân tạo được, các trường hợp còn lại sẽ được tư vấn sang làm IVF để đạt hiệu quả cao nhất.
Bơm tinh trùng vào tử cung: Sau khi có mẫu tinh trùng vào ngày được chỉ định làm IUI, các bác sĩ, chuyên gia sẽ thực hiện thủ thuật bơm tinh trùng đã qua lọc rửa vào tử cung người vợ để tiến hành thụ thai.
Lấy tinh trùng từ người hiến tặng
Việc lấy tinh trùng từ người hiến tặng sẽ được tiến hành trong một số trường hợp như:
- Cặp vợ chồng vô sinh trong đó chồng không có tinh trùng hoặc tinh trùng không đảm bảo để làm thụ tinh nhân tạo.
- Phụ nữ chưa kết hôn quyết định trở thành mẹ đơn thân có thể mang thai thông qua các biện pháp hỗ trợ sinh sản với tinh trùng hiến tặng.
Quy trình lấy tinh trùng từ người hiến tặng sẽ diễn ra như sau:
Hoán đổi mẫu tinh trùng: Ở Việt Nam, việc sử dụng mẫu tinh trùng sẽ được thực hiện trên nguyên tắc vô danh, vì vậy sau khi qua các bước kiểm tra, sàng lọc người nam hiến/tặng tinh trùng đáp ứng được các yêu cầu đảm bảo thì mẫu tinh trùng sẽ được nhận vào ngân hàng tinh trùng và được “hoán đổi” với một mẫu khác.
Đối tượng hiến/tặng mẫu tinh trùng: phải là nam giới trên 20 tuổi, thể chất khỏe mạnh, không mắc bệnh di truyền,bệnh lý về tâm thần hoặc bệnh khác mà không thể nhận thức hoặc làm chủ được hành vi của mình.Tại trung tâm, bác sĩ sẽ tiến hành một số kiểm tra bắt buộc như:
- Xét nghiệm kiểm tra tinh dịch đồ, công thức máu, test viêm gan siêu vi B, viêm gan C, HIV lần 1, bệnh lậu, giang mai, sùi mào gà…
- Kết thúc bước kiểm tra đầu tiên, nếu kết quả xét nghiệm bình thường: người hiến tinh trùng sẽ được thử tinh dịch đồ nếu đủ điều kiện thì mẫu tinh trùng sẽ được trữ 3 mẫu tối thiểu cách nhau 3 – 5 ngày.
- Sau 3 tháng kể từ ngày lấy mẫu tinh trùng, người nam giới đăng ký hiến tinh trùng sẽ đến để test HIV lần cuối. Nếu kết quả HIV âm tính thì 3 mẫu tinh trùng đã lấy sẽ chính thức được lưu trữ lại trong ngân hàng tinh trùng.
- Tinh trùng của người hiến tặng sẽ được mã hoá và chuyển vào ngân hàng tinh trùng để lưu trữ theo quy tắc vô danh.Mẫu tinh trùng được dùng để thụ tinh nhân tạo sẽ không phải là mẫu của người được vận động bởi người nhận.
>>> Xem thêm: Thụ tinh nhân tạo cho mẹ đơn thân: Điều kiện, quy trình thực hiện
Những lưu ý trong quá trình thụ tinh nhân tạo
Dưới đây là một số lưu ý quan trọng để quá trình thụ tinh nhân tạo diễn ra thành công nhất:
- Thăm khám và tham khảo tư vấn bác sĩ trước khi bắt đầu quá trình thụ tinh nhân tạo.
- Nếu là mẹ đơn thân, hãy chuẩn bị các giấy tờ cần thiết và tham khảo các quy định về việc cho và nhận tinh trùng để làm thụ tinh nhân tạo.
- Đối với nam giới: cần kiêng xuất tinh từ 3 đến 5 ngày trước khi lấy mẫu tinh trùng để đảm bảo chất lượng tinh trùng.
- Nên hiến tinh trùng/lấy mẫu tinh trùng tại Trung tâm hỗ trợ sinh sản theo hướng dẫn của các chuyên gia, không tự lấy mẫu ở nhà để sử dụng cho thụ tinh nhân tạo nhằm đảm bảo yếu tố vệ sinh, an toàn và chất lượng tinh trùng.
- Trước khi lấy mẫu tinh trùng, người chồng nên đi tiểu sạch, vệ sinh tay và dương vật một cách cẩn thận, tránh sử dụng xà phòng chứa chất tẩy rửa mạnh, có thể gây chết tinh trùng.
Hy vọng rằng việc giải đáp thắc mắc thụ tinh nhân tạo lấy tinh trùng từ đâu đã giúp độc giả có thêm những kiến thức bổ ích về phương pháp này và để có thêm hy vọng, sức mạnh trên hành trình tìm con.
